İnsanlar bazen kendilerini yeterince ifade edememekten ve bu sebeple diğer insanlarla doğru, yeterli iletişim kuramamaktan yakınırlar. Bu sebeple zaman içinde içlerinde bir çekingenlik duygusu oluşur. Bu çekingenlik duygusu yüzünden kendilerini ifade etmekten, sosyalleşmekten ve iletişim kurmaktan kaçınırlar. Bu durum özgüven eksikliği olarak adlandırılıyor.
Psikolojik bakış açısına göre güven kavramı birden fazla şekilde tanımlanmaktadır. Güven duygusunun genel olarak çocukluk çağında ebeveynler ile birlikte olgunlaştığı bilinmektedir. Çocukluk döneminde gelişen güvenin ileriki yaşlarda gelişen sosyal ilişkilere yansıdığı öne sürülüyor.
Kendine güvenen bir birey olmanın temelleri henüz çocukken atılır ve bu konuda ebeveynlere birçok görev düşüyor. Çocuklarına küçüklüklerinden beri sosyal hayata adapte olmayı, insanlarla iletişim kurmayı, arkadaş edinmeyi, nerede konuşup nerede konuşmayacağı hakkında doğru ve yeterli bilgiyi vermeyen ebeveynler çocuklarında özgüven eksikliğine neden olabiliyor.
Peki Nedir Bu Özgüven Meselesi?
Özgüven kelimesini çok detaylı düşünmemize gerek yok. Özgüven; kişinin kendisine duyduğu güvene verilen isimdir ve kişisel gelişim kavramının önemli bir tamamlayıcısıdır. Özgüvenli kişiler kendilerini bilen, tanıyan, kendilerine güveni tam, kendinden emin, yapabileceklerinin ve yapamayacaklarının farkında olan, kişisel gelişimlerini belirli bir seviyede tamamlamış kişilerdir. Yeteneklerinin farkında olan kişiler özgüvenli kişilerdir ve sahip oldukları yeteneklerini gerektiği yerde kullanmaktan çekinmezler. Çevrelerinde bulunan diğer insanlarla iletişim kurmaktan kaçınmazlar. İletişim kurmak onlar için oldukça doğal bir şeydir. Duvarların arkasına saklanmazlar, kendi tabularında boğulup kalmazlar. Her zaman her ortamda kendilerini ön plana çıkartırlar.
Özgüveni tam insanların kendilerini analiz etme yetenekleri oldukça gelişmiştir. Kendileri hakkında doğal çıkarımlar yaparlar ve yaptıkları çıkarımlar doğrultusunda kişiliklerine yön verirler. Kendilerini tanımaktan çekinmezler, cesaretleri yüksek ve lider ruhlu insanlardır.
Deneysel araştırmalara göre özgüven kavramı niceliksel bir sonuç sağlayan ölçekler sayesine ölçülebilir. Bu ölçülerin sağlanmasından önce güvenilirlik ve geçerlilik çalışmaları yapılmış olmalı.
Özgüvenli İnsanlar Nasıl Olurlar?
- Kişisel gelişimlerini tamamlamış kişiler olurlar.
- Kendilerine güvenirler ve bu özellikleriyle öne çıkarlar.
- Hayata ne olursa olsun olumlu yönünden bakabilen insanlardır.
- Yaptıklarının ve söylediklerinin farkında olurlar ve sözlerinin arkasında dururlar.
- Kendilerini tanırlar ve doğru tanımlarlar.
- Herhangi bir konuda başarılı olacaklarına dair inançları tamdır.
- Olumsuz durumlarda kendilerini kapatmazlar, çözüm üretmeye çalışırlar.
- Cesaret duygusu yüksek insanlardır.
- Kaygı duygusuna kapılmazlar.
İnsanlar Kendilerine Nasıl Güvenirler?
(Toplumsal Algı)
Özgüven, kişilerin ebeveynleri ve çocukluklarından beri toplumla olan tüm faaliyetleri ve paylaşımları sayesinde oluşur. Ayrıca kişi, çocukluktan beri yaşamış olduğu tüm başarılar ve başarısızlıklar sonucu kendi özgüvenini oluşturur. Aynı şekilde ebeveynlerin tutumu, sınıftaki öğretmenin yönlendirmesi ve sosyal hayattaki kendilerini koydukları yerler özgüvenin oluşması için büyük bir paya sahiptir.
İnsanın Özgüven Oluşturabilmesi İçin Neler Yapması Gerekir?
- Birey olduğunuzun farkında olmanız gerekir.
- Size ait tüm olumlu veya olumsuz, toplumda sevilen ve sevilmeyen özellikleri kabul etmeniz gerekir.
- Neden özgüvenli olamadığınız konusunda doğru ve tam bir çıkarım yapmanız gerekir.
- Hatalarınızı tümüyle kabul etmeniz gerekir.
- Başarılı olduğunuzda kendinizi övmeniz ve isteyince her şeyin üstesinden gelebileceğinize dair inancınızı yükseltmeniz gerekir.
- Her zaman olumlu düşünün ve hayatı pozitif yönleriyle izlemeye özen gösterin.
- Asla bahanelerin arkasına saklanmayın.
- Her zaman kendiniz olun, başka biriymiş ya da olmak istediğiniz kişi ve kişiler gibi davranmayın.
Para Gerçekten Gereksiz Özgüven Getirir Mi?
Bilim adamlarının yaptıkları bir araştırma sonucu, para kazanan deneklerin hata yaptıklarını ya da yanlış karar aldıklarını fark etmekte zorlandıklarını ortaya koyuyor.
Gereğinde daha yüksek özgüvenli insanların sorunlu olduklarını anlamaları güçleşirken bu durumun içine paranın girmesi durumu daha farklı bir hale getiriyor.
Her testte denekler iki görüntüden hangisinin daha yüksek netliği olduğunu söylediler. Daha sonrasında yüzde 40 ile 90 arasında bir ölçüde cevaplarından ne kadar emin olduklarını belirttiler.
Deneklere cevapların kesinliğine bağlı olarak para kazanacakları ya da bu parayı kaybedecekleri söylendi. Kazanmakta olduğunu düşünenlerin cevaplarından emin olma oranları oldukça artarken, yanlış ile doğru yanıtı ayırt etme başarılarında düşüş görüldü. Kazanç beklentisi olağan güveni gereğinden fazla şekilde ayırdı.
Cambridge Üniversitesi’nden psikolog Dr. Tomas Folke, deneyse 10 Kuruş ve 10 Lira arasında değişen teşvik yerine daha yüksek boyuttaki paranın olaya girmesiyle daha farklı ve çarpıcı sonuçlar elde edebileceğine dikkat çekti.
